Een les met mooie vergezichten

Na zestien dagen (vorig jaar waren het er 42) zijn we met een helicopter uit de bergen gehaald. We zagen geen andere mogelijkheid meer. We wachtten al een week in Braga en Manang (3500 meter) op verbetering van mijn conditie. Maar ik raakte steeds verder uitgeput, viel nog meer af, de reuma speelde op, ik kreeg hoogteziekte-achtige verschijnselen. De hele tocht al was het dé vraag of we de ruim 5400 meter hoge pas zouden nemen, zoals ik 22 jaar geleden al eens gedaan heb, of dat we terug zouden lopen.
We begonnen ons trajekt in een jeep voor acht personen, waar we met achttien in en op zaten, over een pad dat bijna uitsluitend uit dusdanig diepe kuilen bestond dat we voortdurend dreigden te kapzeilen. Naar links tegen de berghelling of naar rechts de afgrond in. Tot onze verbazing liep het goed af, al kwam Hom danig gehutst en geklutst het dak af.
Toen we gingen lopen leek alles heel aardig te gaan. Ook de Nepalese dokter in Pokhara had gezegd dat de bergen me wellicht goed zouden doen en hij leek gelijk te krijgen. Maar het viel niet mee. De lodges en het eten waren erg slecht, de kou werd elke dag heviger (binnen ook ; nergens is verwarming), de lucht steeds ijler. Het helen van een klein snijwondje vraagt zes weken op 3500 meter hoogte. Een plastic fles die je in de bergen achter laat, verteert er twee keer zo langzaam als op zeeniveau. Een trap oplopen is doodvermoeiend, een berg nog meer! Slapen is op die hoogte voor velen een probleem, voor mij bijna onmogelijk.
Geen pas dus, zelfs geen wandelingen in de omgeving meer, terwijl we juist op het mooiste stuk van de tocht waren aangekomen. Het viel niet mee voor een eens zo sterke gymnastieklerares, die nergens liever is dan in de hoge bergen van Nepal. Ik was weer getuige van de strijd tussen het stuk in mezelf dat maar door wil gaan, dat iets wil en zoekt, en het stuk dat heel goed weet dat ik daarmee juist mis wat ik ècht wil. Voor Dick was het ondertussen niet gemakkelijk me met de dag achteruit te zien gaan. En toch ben ik tevreden met het moment waarop we besloten terug te gaan.
Ik moet zeggen dat de vergezichten van de Himalaya me meer raken dan elk ander landschap dat ik gezien heb. Het is alsof het me openbreekt. Tranen stromen soms volop als ik mijn ogen werkelijk niet meer kan geloven. Onbeschrijflijke, pure schoonheid; soms een diepe ervaring van het onbenoembare. Soms wilde ik het vasthouden, wetend dat ik het daardoor kwijt zou raken. Heel vaak vond ik het zonde door te lopen, zou ik elk moment altijd willen blijven in de ervaring van deze niet te vatten schoonheid. Ik had deze tocht al eens gemaakt, zoals ik al zei, 22 jaar geleden, Maar ik was de landschappen in dat deel van de wandeling vreemd genoeg vergeten. Op één punt na. Daar had ik een foto gemaakt die al 22 jaar in de hal hangt van alle huisjes waar ik sindsdien gewoond heb. Ik wist niet meer waar op de route dat was en ineens stond ik daar weer. Dat was een onwezenlijk en dankbaar moment. Maar mijn verliefdheid op die bergen maakt me dus ook blind. Dick zag dat -met lede ogen- eerder dan ik. We maakten steeds kleinere tochtjes, alleen in de omgeving van ons hotel, in de hoop dat ik op zou knappen .Ik ging door tot ook ik zag dat het niet meer kon. Niet heen, niet terug.
Ook Dick genoot enorm van het wandelen en balanceerde alsof het niks was over smalle paadjes langs steile afgronden; dat was vroeger wel anders. Hij had echter veel last van de kou en van de vaak erg primitieve lodges en het slechte eten. Ook voor hem was het zowel genieten als afzien. Intussen steunde hij mij zoals altijd en samen met Hom waren we een hecht trio. We genoten van het weer samenzijn, hadden gesprekken over al die cultuurverschillen die we blijven tegenkomen, gaven elkaar les in Engels en Nepalees, we praatten over de ‘diepere dingen’ van het leven. Hom genoot zichtbaar van het weerzien met zijn ‘dad and mom’ voor wie hij met veel Nepalees respect alles deed wat in zijn vermogen lag. Hij is gelukkig als hij onze ‘happy faces’ ziet en maakt zich zorgen bij elke schaduw.
Maar goed, geen happy end dus. En toch ook wel. Al hadden we veel langer willen blijven. Maar toen het echt niet meer ging, zaten we, oh wonder, slechts vijftig meter verwijderd van één van de slechts twee posten van de HRA (Himalayan Rescue Association) in Nepal, bemenst door westerse artsen die we al een paar keer bezochten, voordat ze voor ons een helicopter regelden. We zagen geen alternatief meer: 6100 US$!!, afgeschreven van de creditcard van Dick, die eenzijdig de knoop doorhakte. Volgens die artsen betalen vrijwel alle verzekeringsmaatschappijen het terug. Het was een onwezenlijk en verlossend moment. Dick wilde zelf ook terug, en Hom…., die had twee dagen tevoren nog vol trots verteld, dat hij wel eens een helicopter had aangeraakt!! En nu zou er, nog geen twee uur later, zo’n grote bromvlieg komen, speciaal voor ons. We besloten ervan te gaan genieten.
Ik ben al eens vlak over en door de Himalaya gevlogen, maar dit sloeg alles. We volgden precies de route die we gewandeld hadden, nu niet onderin de kilometers diepe kloven, maar ver erboven. In de diepte zagen we ons pad, de dorpjes waar we geslapen hadden, nu met zicht op al die 7 à 8.000 meter hoge bergen die er bovenuit torenen. Terwijl ik ‘s ochtends nog niet rechtop kon blijven zitten, genoot ook ik van een ongelooflijk indrukwekkende tocht en maakten we kennis met het oorverdovende lawaai in een helicopter. ‘Nobody will belief me’, zei Hom, die met ons toestel een hoop foto’s van zichzelf en de omgeving maakte. In een half uur legden we een afstand van tien dagen lopen af.
De overgang van de lodges in de bergen naar Fishtail Lodge in Pokhara (www.fishtail-lodge.com.np) is groter dan die van Nederland naar Nepal, zei Dick. We slapen in de kamer waar Kurt Waldheim ook sliep, naast ons logeerden Jimmy Carter en Prince Charles. Komt Obama volgende week??? Als je aan de kraan draait komt er altijd water uit. En, bijna niet te geloven: als je wilt, is het warm! De hele dag!! We hebben zelfs een douche (warm!) in onze eigen badkamer en een wc waar je op kunt zitten (scheelt een kwartier kniepijn achteraf) en die niet stinkt als een oordeel. Er is –jawel- een prullenmandje, er zijn gordijnen, de vloer is belegd met tegels en zelfs een kleedje, we hebben wel twee (2) tafeltjes èn een kast. Een spiegel had ik al weken niet meer gezien en ik kijk er nog steeds liever niet in. (Volgens Hom zie ik er nog precies even slecht uit. Weer z’n amusant cultuurverschil: ik geloof dat wij eerder iets bemoedigenders zouden zeggen) Uitzonderlijk is overigens de aanwezigheid van een douchegordijn. Bijna overal in Azië is de hele badkamer, inclusief wc kleddernat als je een douche genomen hebt. En dan ligt onze kamer ook nog pal aan het Fewameer, met fabuleus uitzicht op de Himalaya en we zijn echt ieder moment dankbaar dat we die uit de verte kunnen zien, in plaats van dat we er midden in zijn. Dat de lucht weer vol zuurstof zit is echt heerlijk. Het hotelpersoneel is weer geweldig, de zieke heeft alweer twee fruitmandjes en bloemetjes (altijd Afrikaantjes) gekregen en ….de jarige Dick (3 november) kreeg een prachtige èn heerlijke happy birthday chocoladetaart!
Ik knap al een stuk op en we hadden een heerlijke verjaardag, waarop we met Hom uit eten gingen in een wat westers restaurant, waar veel Nepalese ‘fouten’ gemaakt werden, maar waarbij we hem onze zo vertrouwde eetpatronen uitlegden. Aan iemand die gewend is twee of drie keer per dag met zijn handen hetzelfde gerecht te eten, heb je wat uit te leggen over hoe het toegaat in een Nederlands restaurant waar ze meer dan één gang eten, er wat bij drinken, en waar gezelligheid telt. Dat laatste is een luxe product, zien we hier steeds weer; ze kennen het niet. Het was erg gezellig. Op Dicks grote zonnehoed had ik in het Engels en het Nepalees en met veel bloemen duidelijk gemaakt dat hij jarig was, omdat ik dacht dat dit de feestvreugde zou kunnen vergroten. En dat deed het.
We willen een huisje huren in Pokhara en hier en dikke maand blijven. Als ik opknap, gaan we daarna nog naar Kathmandu, waar we veel te regelen hebben, met name in verband met het waterproject voor Homs dorp. Vervolgens willen we weer naar India. Als ik niet echt beter word, komen we naar huis (welk huis?!) Ik dank iedereen voor de vele lieve woorden die ik mocht ontvangen; ze zijn een steun. Ik dank Dick voor de steun die hij altijd weer voor me is.
En achteraf kan ik nu ook dankbaar zijn voor onze tijd tot nu toe in Nepal, die niet gemakkelijk was, maar me nog weer eens dieper heeft doen beseffen dat er echt niets te zoeken valt. Dat ik om echt te Zien/zien geen ver-gezichten nodig heb. Geen ver en geen gezichten. Niets. Een les met mooie vergezichten.
Maar ik blijf veel van houden van dit land en van zijn bergen.
Ik schrijf nog. Ik vind het leuk.
Alle goeds, ook namens Dick,
Ellen